با گذشت زمان دارایی های ثابت باستثنای زمین قابلیت بهره دهی خود را از دست می دهند.بدین لحاظ،بهای تمام شده این دارایی ها باید در طی عمر مفیدشان،بطور منظم و به تدریج به حساب هزینه منظور گردد.این کاهش تدریجی بهای تمام شده "استهلاک دارایی های ثابت" خوانده می شود.
عواملی که باعث کاهش بهره دهی دارایی های ثابت می شوند را می توان به دو گروه تقسیم کرد:
که عبارت از خرابی ناشی از استفاده تدریجی و از کارافتادگی برخی قسمت هاست.
که عبارت از غیرقابل استفاده شدن و نابابی است.دارایی ثابت وقتی غیرقابل استفاده می شود که ظرفیت آن برای پاسخگویی به تقاضا برای تولید اضافی کافی نباشد.یک دارایی ثابت زمانی غیرقابل استفاده می شود که تقاضا برای تولیدات آن وجود نداشته باشد یا ماشین جدیدی بتواند محصول را با کیفیت بهتر یا هزینه کمتر تولید کند.رشد سریع و مداوم پیشرفت تکنولوژی در قرن اخیر نابابی را به یکی از مهمترین عوامل استهلاک تبدیل کرده است.
استهلاک را می توان در پایان هر ماه یا هر سال در دفاتر ثبت کرد.یک طرف از این ثبت که معرف کاهش در ارزش دارایی ثابت است،به حساب متقابل با دارایی تحت عنوان استهلاک انباشته یا ذخیره استهلاک بستانکار می شود.
هزینه استهلاک دارایی مورد نظر بدهکار
استهلاک انباشته یا ذخیره استهلاک بستانکار
سه عامل موثر در تعیین اسهلاک دارایی های ثابت وجود دارد که به شرح زیر می باشند:
محاسبه استهلاک دارایی های ثابت به روش های زیر صورت می گیرد:
در این روش مبلغ استهلاک تابع خطی زمان می باشد.به عبارتی،استهلاک در هر دوره حسابداری رقم مشابهی است.در روش خط مستقیم،استهلاک هر سال از طریق تقسیم مبلغ استهلاک پذیر بر سالهای عمر مفید دارایی مورد نظر بدست می آید.
یکی از روش های تسریعی(شتابدار یا نزولی) بوده و استهلاک سال به سال رو به کاهش است.
تنها روشی است که ارزش باقیمانده(اسقاط) را در محاسبه هزینه استهلاک سالهای اولیه در نظر نمی گیرد.به هر حال در سالهای پایانی عمر مفید دارایی،ارزش اسقاط را باید مد نظر قرار داد تا دارایی به کمتر از ارزش اسقاط خود مستهلک نگردد.در سالهای پایانی،استهلاک به قدری تعیین می شود که ارزش دفتری معادل ارزش اسقاط شود.
تنها روشی است که در آن استهلاک تابعی از زمان نیست.در این روش،استهلاک به ازای هر واحد تولید یا کارکرد ثابت می باشد.استهلاک برای هر دوره از طریق محاسبه استهلاک هر واحد و حاصلضرب آن در تعداد واحدهای فعالیت آن دوره بدست می آید.
اغلب شرکت ها به منظور تسهیل فرآیند استهلاک،داراییهای خود را در گروههایی قرار می دهند.سپس می توان از یک نرخ متوسط استهلاک، برای مستهلک نمودن کل گروه استفاده نمود.اگر داراییهای موجود در یک گروه مشابه(مثلا همگی کامیون) باشند،روش استهلاک را استهلاک گروهی و در غیر این صورت به آن ترکیبی می گویند.این روشها در واقع همان روش خط مستقیم برای گروه است.
عزیزان و کاربران گرامی امیدوارم که از این آموزش هم استفاده کرده باشید.با آموزش های بعدی سایت با ما همراه باشید.