خروج دارایی از شرکت ،به عناوین مختلف یکی از میاحث مرتبط با دارایی ثابت یا اموال بوده و بابت خروج دارایی از شرکت می تواند ثبت های حسابداری مرتبط با خود را داشته باشد.عمده ترین دلیل خروج مالی یا دارایی از شرکت ،آتش سوزی ،سرقت یا سوانح طبیعی (نظیر سیل و زلزله) است و یا اینکه به حکم قانون به دولت و شهرداری ها واگذار گردد.
در حسابداری این گونه رویدادها، باید با تمام مبالغ مربوط به دارایی های از دست رفته، از اسناد و مدارک حسابداری خارج شده و به مبلغ سود یا زیان شناسایی شود.برای روشن شدن مطلب،خروج مال یا دارایی از شرکت و ثبت های حسابداری مربوطه را با مثال هایی برای شما بیان خواهیم کرد.پس در ادامه این آموزش با ما همراه باشید.
مثال اول) برای مثال فرض کنید یکی از ساختمان های شرکت پاژنگ که در مسیر بزرگراه قرار گرفته است در ازای دریافت ۱/۴۰۰/۰۰۰ ریال (یک میلیون و چهارصد هزار ریال) به حکم قانون به تملک دولت درآید. در صورتی که بهای تمام شده زمین ۴۰۰/۰۰۰ ریال و بهای تمام شده ساختمان ۱/۶۰۰/۰۰۰ ریال و استهلاک انباشته آن ۱/۲۰۰/۰۰۰ ریال باشد، واگذاری دارایی مزبور به ترتیب زیر در دفتر ثبت می گردد:
ردیف | سرفصل | بدهکار(ریال) | بستانکار(ریال) |
۱ | بانک | ۱/۴۰۰/۰۰۰ | |
۲ | استهلاک انباشته | ۱/۲۰۰/۰۰۰ | |
۳ | زمین | ۴۰۰/۰۰۰ | |
۴ | ساختمان | ۱/۶۰۰/۰۰۰ | |
۵ | سود حاصل از واگذاری | ۶۰۰/۰۰۰ |
حال شرایطی را بررسی می کنیم که دارایی ثابت بیمه شده باشد و از بین برود: در این حال ابتدا باید هزینه استهلاک آن را از ابتدای سال مالی جاری تا زمان وقوع حادثه محاسبه کرد و به حساب های مربوط انتقال داد؛ سپس ثبت های لازم را از بابت رویداد ایجاد شده در دفاتر به شرح زیرانجام داد:
بهای تمام شده ماشین الات ۱۵۰/۰۰۰ ریال و استهلاک انباشته آن در تاریخ ۳۱ شهریور سال ۹۰ ، ۴۵/۰۰۰ ریال می باشد، همچنین شرکت صدرا بابت جبران خسارت وارده به ماشین آلات مبلغ ۹۰/۰۰۰ ریال از شرکت بیمه دریافت کرد.
حال باید ابتدا ثبت کنار گذاری دارایی ثابت را در دفاتر وارد نموده و هنگامی که مبلغ خسارت قطعی و از شرکت بیمه دریافت شد، سود یا زیان را شناسایی می کنیم. لازم به ذکر است که به اندازه مبلغ ارزش دفتری باید حساب های دریافتنی از بیمه را بدهکار کرد.ردیف | سرفصل | بدهکار | بستانکار |
۱ | حساب های دریافتنی-بیمه | ۱۰۵/۰۰۰ | |
۲ | استهلاک انباشته دارایی | ۴۵/۰۰۰ | |
۳ | ماشین آلات | ١۵٠/٠٠٠ |
ردیف | سرفصل | بدهکار | بستانکار |
۱ | بانک | ۹۰/۰۰۰ | |
۲ | زیان ناشی از سرقت دارایی | ۱۵/۰۰۰ | |
۳ | حساب های دریافتنی – بیمه | ۱۰۵/۰۰۰ |