یک تحلیلگر مسائل شبه قاره تاکید کرد: ایران در بحران کشمیر میتواند مساعی جمیله داشته باشد. به عبارت دیگر، ایران در این باره میتواند برای کاهش بحران پادرمیانی و نه میانجیگری کند.
نوذر شفیعی در گفتوگو با خبرنگار سیاست خارجی ایلنا، با اشاره به اوج گرفتن بحران در کشمیر عنوان کرد: بحران کشمیر، بحرانی حدودا هفتاد ساله است که به استقلال شبه جزیره هندوستان از استعمار انگلیس بازمیگردد.
او ادامه داد: داستان به این مسئله بازمیگردد که براساس توافق میان حزب مسلم لیگ و حزب کنگره ملی هند قرار شد سرزمینهای مسلماننشین به پاکستان الحاق شود و سرزمینهای دیگر جزیی از هند باقی بماند. این مسئله صورت گرفت ولی در کشمیر که اکثریت آن را مسلمانان تشکیل میدهند، این مسئله رخ نداد که اعتراض پاکستان را به همراه داشت.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مسئله کشمیر موجب نزاعهای بسیاری میان هند و پاکستان شده است، اَظهار داشت: در هفتاد سال گذشته دو جنگ در خصوص کشمیر میان هند و پاکستان رخ داده است ولی هندیها مانع از تجزیه کشمیر از کشورشان شدهاند. این نزاعها نیز در این سالها با فراز و نشیبهای بسیار تداوم شده است.
شفیعی با بیان اینکه اکثریت مردم کشمیر به دنبال استقلال از هند یا الحاق به پاکستان هستند، تصریح کرد: بحران اخیر کشمیر نیز تحت تاثیر کشته شدن یکی از رهبران جداییطلب کشمیر توسط ارتش است که اعتراضهای مردمی را به همراه و ارتش هند برخورد تندی نسبت به این مسئله شدهاند.
او در پاسخ به این سوال که ایران در بحران کشمیر چه اقدامی میتواند انجام دهد؟ خاطرنشان کرد: دموکراسی و حقوق بشر هماینک به معیارهای فراگیر تبدیل شدهاند به گونهای که کسی نمیتواند نقض حقوق بشر یا عدم رعایت دموکراسی را مسئله داخلی تلقی کند. مردم کشمیر نیز با توجه به این مسائل از کشورهای دیگر استمداد طلبیدهاند.
این نماینده سابق مجلس افزود: نه تنها ایران بلکه هر کشور دیگر هم در بحران کشمیر نمیتواند کار چندانی انجام دهد زیرا با واکنش منفی هند روبهرو خواهد شد. ایران در این بحران میتواند در این باره مساعی جمیله داشته باشد. به عبارت دیگر، ایران در این باره میتواند برای کاهش بحران پادرمیانی و نه میانجیگری کند.
شفیعی درباره نقشآفرینی سازمان ملل در این بحران ابراز داشت: سازمان ملل در این باره ورود موثری نمیکند. دلیل آن هم به خاطر نظم بینالمللی است. نظم بینالمللی را آمریکاییها طراحی میکنند و بازیگران بزرگ و موثر هم مطابق با میل و منافع خود و متحدانشان عمل میکنند. هند در شرایط کنونی متحد امریکا است پس سازمان ملل کاری را انجام نخواهد داد که به زیان هند تمام شود.
وی اضافه کرد: تحت تاثیر این نظم بینالمللی نوعی اسلامهراسی شکل گرفته است که مسئله کشمیر هم به این مسئله گره خورده است.
این تحلیلگر مسائل شبه قاره در تشریح جریانهای فعال در کشمیر بیان کرد: سه جریان در کشمیر فعال هستند. نخستین جریان، نیروهایی هستند که معتقد به باقی ماندن کشمیر به هند هستند. جریان دیگر، نیروهای حامی الحاق کشمیر به پاکستان هستند که عمدتا نیروهای رادیکال هستند و شامل حزب المجاهدین میشود. جریان سوم نیز شامل نیروهای میانهرو مانند حزب کنفرانس حریت است که استقلالطلب هستند.
شفیعی درباره نقش پاکستان در بحران کشمیر هم عنوان کرد: پاکستان در بحران کشمیر یک بازیگر کلیدی محسوب میشود. پاکستانیها حتما از جریانهای مختلف کشمیری حمایت میکنند؛ نخست برای الحاق به پاکستان و سپس استقلال و جدایی کشمیر از پاکستان.
وی ادامه داد: در شرایط کنونی پاکستان چه در عرصه منطقهای و چه در عرصه بینالمللی در حالت انفعالی قرار گرفتهاند در حالی که هندیها در حالت معکوس قرار دارند. به همین خاطر، پاکستانیها برای تحت الشعاع قرار دادن انفعال خود و تحت تاثیر قرار دادن هند، دست به اقداماتی مانند تحریک گروههای کشمیری میزنند.