مصادیق معروف و منکر در وزارتخانه ها مشخص می شود

ایران آنلاین /سید مهدی هاشمیان  گفت: برای این که شیرازه کار در نظام اداری کشور از هم پاشیده نشود و از بی نظمی اداری جلوگیری شود، شورای امر به معروف در هر وزارتخانه و نهادی ابتدا چند مصداق معروف و منکر را مشخص می کند و یاوران معروف وظیفه دارند طبق مصداق های تعیین شده از سوی شورا به امر و نهی بپردازند.

وی با اشاره به وظایف شوراهای امر به معروف و نهی از منکر در ادارات و نهادهای دولتی و عمومی افزود: البته با توجه به تصویب قانون احیای امر به معروف و نهی از منکر باید در مرحله اول نقاط قوت و ضعف را در اجرای این قانون ملاحظه کرد و در مرحله بعد فراخوانی برای کارکنان و مسئولان صورت می گیرد تا به عنوان کارشناس و متخصص این حوزه امر به معروف کنند.
هاشمیان درباره نتایج اجرای این قانون در سازمان ها و وزارتخانه ها گفت: برنامه اجرای امر به معروف از ابتدای امسال آغاز شده ولی هنوز در این زمینه نظرسنجی صورت نگرفته تا بتوانیم تاثیر آن را ببینیم.
وی اضافه کرد: البته برای ارزیابی فعالیت ها در این زمینه شاخص هایی داریم تا تاثیر آن را ببینیم ولی در تلاش هستیم تا در سه ماه پایانی سال با انجام دادن نظرسنجی در زمینه تاثیر امر به معروف گزارش هایی را ارائه دهیم.
معاون ستاد امر به معروف همچنین گفت: اکنون این ستاد در حال حاضر مشغول گرفتن گزارش هایی درباره بازسازی و نوسازی شورای امر به معروف، معرفی یاوران و آموزش های لازم از وزارتخانه هاست و این گزارش ها تا پایان ۶ ماه اول به ستاد امر به معروف و نهی از منکر ارسال خواهد شد.

** مرحله جدی تر قانون امر به معروف
هاشمیان گفت: اقداماتی قبل از قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر صورت گرفته تا فرهنگ امر به معروف را در حوزه مدیران و کارمندان سازمان ها و وزارتخانه ها مطرح شود و در واقع نوعی احیاگری در این حوزه صورت گیرد.
وی با اشاره به استقبال مسئولان تا قبل از تصویب قانون و پیگیری های آنان گفت: تاکنون گزارش هایی در زمینه پیشبرد امر به معروف رسیده ولی بعد از تصویب این قانون، موضوع احیای امر به معروف در سال گذشته ابعاد جدی تری به خود گرفت؛ چون قانون اخیر مطالبه اجرای امر به معروف را دارد.
این مقام مسئول همچنین گفت: البته بعد از تصویب این قانون در ساختار تشکیلاتی و تنظیم برنامه ها تغییراتی بوجود آمد و در راهبردها نیز نگاهی جدید شکل گرفت.

** معرفی پیشگامان امر به معروف
هاشمیان سه گروه را به عنوان پیشگامان این فریضه در سازمان ها و ادارات معرفی کرد و گفت: کارمندان و مدیران دولتی در قالب «یاوران معروف»، دانشجویان به عنوان گروه های «طلایه داران امر به معروف» و دانش آموزان در قالب «یادآوران معروف» در اجرای قانون امر به معروف و نهی از منکر فعالیت می کنند.
وی افزود: این گروه ها در ترکیب های ۱۰ نفره نحوه جذب، سازماندنی، آموزش و اجرای امر به معروف را به عهده دارند و خوشبختانه ۸۰ درصد از گروه های امر به معروف در وزارتخانه ها و سازمان ها شکل گرفته و سازماندهی شده و آموزش دیده اند و در مرحله تمرین اجرای امر به معروف هستند.

** اخلاق قرآنی، یک معروف بزرگ در نظام اداری است
هاشمیان ضمن برشمردن انواع معروف ها در ادارات از توسعه اخلاق قرآنی به عنوان یک معروف بزرگ در نظام اداری یاد کرد و گفت: کارمندان حداقل باید با قرآن آشنایی داشته باشد، به گونه ای که معارف قرآنی در رفتار و اخلاق آنان تاثیر داشته باشد ولی در برخی از سازمان ها چنین آموزش هایی دیده نمی شود.
وی افزود: برخی برنامه های ستاد امر به معروف در ابتدای سال به شوراهای امر به معروف در حوزه تذکر لسانی ابلاغ شده تا در حوزه ترویج معروف ها و جلوگیری از منکرات فعالیت هایی داشته باشند.
معاون ستاد امر به معروف همچنین گفت: بعضی از مصادیق معروف و منکر در واقع همان زیربناهایی است که باید با امر به معروف در رفتار و گفتار گسترش پیدا کند و گسترش چنین معروف هایی در ادارات نیازمند یک متولی به نام شورای امر به معروف است.

** ترازوی معروف و منکر
هاشمیان در ادامه به مقایسه اخلاق در ۱۰ سال گذشته پرداخت و گفت: وقتی ترازوی منکرات در کشور سنگین باشد، معروف ها سبک می شود. شاخص هایی همچون تعاون و یاری رسانی در جامعه و نظام اداری نشان می دهد که به هراندازه از اجرای امر به معروف غفلت کنیم، منکرات دائما نفوذ و گسترش پیدا می کند.
وی یکی از وظایف ستاد امر به معروف را ایجاد موازنه در این زمینه دانست و گفت: اگر بخواهیم موفقیت شوراهای ستاد در سازمان ها را بسنجیم، باید ببینیم شاخص ها خوبی تا چه اندازه رشد کرده و شاخص های بدی ها تا چه مقدار کاهش یافته است.
هاشمیان دوباره به چند مصداق معروف در ادارات اشاره کرد و گفت: امروز صرفه جویی در انرژی کمک به منافع ملی و یکی از مصادیق معروف است، همچنان که اسراف از مصادیق منکر در این زمینه است و می توان عملکرد شش ماه وزارتخانه ها و سازمان ها را در این زمینه بررسی کرد.
وی صرفه جویی در کاغذ را یکی دیگر از مصادیق معروف دانست و گفت: دانشگاه پیام نور در اقدامی تمام فرم های مربوط به کنکور را جمع آوری کرد و قرار شد تا از این برگه ها در تمام مکاتبات استفاده شود که با این کار در هزینه های دانشگاه مبلغی بسیار صرفه جویی شد.
این مقام مسئول راه اندازی سیستم اتوماسیون در سازمان ها و نهادها را یکی از راه های صرفه جویی در کاغذ دانست و گفت: اگر شوراهای امر به معروف و نهی از منکر مورد حمایت باشند، شاهد افزایش خوبی ها در نظام اداری خواهیم بود.

** شفاف سازی خدمات نمونه ای دیگر از معروف
هاشمیان شفاف سازی در ارائه خدمات به کارکنان دستگاه ها را یکی دیگر از مصداق های معروف دانست و گفت: یکی از سازمان ها با افزایش تقاضای کارکنان برای دریافت وام روبرو بود که بازتاب مناسبی در میان نیروهای آن سازمان نداشت.
وی افزود: جلسه شورای امر به معروف تصمیم گرفت تا با اعلام اسامی تمام وام گیرندگان از صندوق قرض الحسنه در تابلوی اعلانات با این منکر مبارزه کند و با این اقدام، بسیاری از درخواست ها منتفی شد. چون بسیاری از معترضان را کسانی تشکیل می دادند که قبلا وام گرفته بودند.

** امر به معروف قانونی یا اخلاقی
هاشمیان در پاسخ به این سوال که برخی امر به معروف را در جامعه اسلامی یک کار اخلاقی می دانند نه قانونی، اظهار داشت: امر به معروف و نهی از منکر یک تکلیف شرعی است و تفاوت آن با نماز در این است که هر زمانی که انسان به سن تکلیف رسید، باید نماز بخواند ولی امر به معروف به سن و سال ارتباطی ندارد و حتی یک کودک نیز می تواند امر به معروف کند.
معاون دولت به مردم ستاد امر به معروف و نهی از منکر تاکید کرد: همانگونه که نماز یک تکلیف شرعی است و نخواندن نماز، عواقب آخرتی دارد، امر به معروف نیز اینگونه است ولی هر مسلمانی باید شرایط امر به معروف و نهی از منکر را بداند و با شرایط وجوب آن آشنا باشد.
این مقام مسئول تاکید کرد: در حکومت اسلامی هر کسی که بخواهد امر به معروف یا نهی از منکر کند، باید احکام آن را آموزش ببیند و یاد گرفتن احکام نیز نیازمند مقدماتی است و حکومت باید ساز و کارهای لازم را در این زمینه برای مردم فراهم کند.
وی افزود: برای این که در نظام اسلامی امر به معروف به عنوان تکلیف شرعی به شکلی آسانتر و فراگیرتر ترویج شود، قاعده ای تعیین شده تا دولت در این حوزه مقدماتی را فراهم کند که این مقدمات در قانون احیای امر به معروف و نهی از منکر آمده است.

** فراگیرترین قانون در جمهوری اسلامی
وی با بیان این که تمام جغرافیای جمهوری اسلامی در قانون امر به معروف تعریف شده، اضافه کرد: به جرات می توان گفت قانونی فراگیرتر از قانون امر به معروف نداریم. چون در تمام حوزه ها و قوه ها نفوذ دارد و رکن مهم آن، رکن مردمی امر به معروف است که در قانون دیده شده است و هر یک از قوا و مردم تکالیفی دارند.
هاشمیان همچنین گفت: هر یک از قوای مقننه، قضائیه و اجرائیه طبق قانون وظایفی را در این زمینه به عهده دارند و ستاد امر به معروف و نهی از منکر نیز به عنوان متولی هماهنگی معرفی شده است و انسجام و حمایت مردمی و حاکمیتی از اجرای امر به معروف اینگونه شکل می گیرد.
وی با اشاره به ماده نهم قانون حمایت از آمران به معروف گفت: اگر اشخاص حقیقی و حقوقی مانعی در امر به معروف ایجاد کنند، مجازات می شوند و ماده ۹ این قانون پیش بینی کرد که هیچ مدیری حق برخورد با آمران به معروف و ناهیان از منکر را ندارند و تشخیص تخلف با شورای امر به معروف آن سازمان خواهد بود.
معاون ستاد امر به معروف تاکید کرد: اگر مدیری برای برخورد با آمر به معروف اقدام به جابجایی کارمند کند، شورای امر به معروف دخالت کرده و با مدیر مربوطه برخورد می کند و حتی اگر شورای امر به معروف آن اداره نیز حمایتی از آمر به معروف نکرد، کارمند آمر می تواند به معاونت قضایی یا نظامی ستاد امر به معروف مراجعه کند.

** دامنه وسیع معروف ها و منکرات
هاشمیان دامنه معروف ها و منکرها را بسیار وسیع دانست و گفت: منکرها به وسعت همه بدی هاست و معروف ها به اندازه همه خوبی هاست و لذا این فریضه دامنه ای بسیار وسیع دارد و برخی انتظار دارند که ستاد امر به معروف کاری کند که هیچ منکری وجود نداشته باشد و همه معروف ها در جامعه حاکم باشد.
وی تاکید کرد: در دنیای پرتلاطم امروز که امواج بر مردم جهان حکومت می کند و بر اخلاق و رفتار آنان تاثیر می گذارد، امر به معروف کار بسیار پیچیده و دشواری است و متاسفانه در حکومت اسلامی از این فریضه غفلت شده و نظام کمتر به صورت همگانی اراده اجرای آن را داشته است.
وی از ترویج امر به معروف در کشورهای غربی و پیشرفته سخن گفت و اظهار داشت: در این کشورها به منظور اصلاح جامعه، آموزش هایی در قالب نظارت عمومی به مردم داده می شود تا از وقوع هرگونه خلاف و جرم جلوگیری کنند.
معاون ستاد امر به معروف افزود: پیرمردان و پیرزنان در ژنو هر روز بر لبه بالکن منازل خود نشسته و نظاره گر خیابان هستند و به محض این که خطایی را مشاهده کنند، فورا با پلیس تماس می گیرند و پلیس نیز با این جرایم مبارزه می کند.
وی افزود: متاسفانه بی تفاوتی جزیی از اخلاق دینی ما شده در حالی که هوشیاری و نظارت در جوامع پیشرفته جزیی از رفتار اجتماعی آنان شده است.
هاشمیان در پایان از ناچیز بودن بودجه این ستاد سخن گفت و افزود: بودجه این ستاد به اندازه هزینه برگزاری سمیناری در یک وزارتخانه است ولی ستاد چندین برابر بودجه تخصیص یافته، فعالیت می کند که به عنوان نمونه می توان به اجرای برنامه ها و هماهنگ سازی های ستاد با سازمان ها و نهادها اشاره کرد.
وی افزود: آموزش دادن به پنج هزار کارمند نیازمند بودجه بسیاری است ولی ستاد با حداقل امکانات این کار را انجام می دهد و خروجی آن فعلا ملموس نیست و زمانی می توان نتیجه این فعالیت ها را مشاهده کرد که امر به معروف و نهی از منکر در جامعه و نظام اداری استحکام یابد.

/ایرنا