در ایران طبق قانون تجارت ، شرکت تضامنی یکی از اقسام هفتگانه شرکت های تجاری شامل : ۱) شرکت سهامی ، ۲ ) شرکت با مسئولیت محدود ، ۳ ) شرکت تضامنی، ۴ ) شرکت مختلط غیر سهامی،۵ ) شرکت مختلط سهامی، ۶ ) شرکت نسبی و ۷ ) شرکت تعاونی تولید و مصرف است.
طبق قانون تجارت، شرکت تضامنی شرکتی است که تحت اسم مخصوص برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود. اگر دارایی شرکت برای تادیه تمامی قروض کافی نباشد ، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است. اما در بسیاری از کشورها ، مشارکت در اداره ثبت شرکتها به ثبت نمی رسد و جزو اشخاص حقوقی تلقی نمی شوند از این رو، مالیات هر یک از شرکا در اظهارنامه خود شامل سود کسب شده در مشارکت ( تسامحا شرکت تضامنی) است. از اینرو حسابداری این نوع سازماندهی واحدهای تجاری با فرض شراکت دو یا چند شخص حقیقی خواهد بود که سرمایه آن متغیر است.
برای هر یک از شرکای یک شرکت تضامنی حسابی به نام سرمایه جهت ثبت آورده های اولیه وی، افزایش سرمایه و بستن حسابهای موقت ای ایجاد میشود. همچنین به منظور ثبت برداشت وجه از شرکت برای هر یک از شرکا حسابی به نام برداشت وی افتتاح می گردد. حساب سرمایه دائمی و حساب برداشت موقتی هستند.
در زمان تاسیس ، هر یک از شرکا می توانند سرمایه خود را به صورت نقدی بگو این نقدی و از طریق انتقال یک شرکت دایره تادیه نمایند. در هر صورت آورده های غیر نقدی و اقلام ترازنامه شرکت دایر باید با موافقت تمام شرکتها تقویم و ارزیابی شود.
تقسیم سود و زیان بین شرکا بر اساس مفاد شرکتنامه انجام می پذیرد. در صورت مسکوت ماندن روش های تقسیم سود در شرکت نامه سود و زیان باید به نسبت سرمایه هر یک از کشورها بین آنان تقسیم شود. به هر ترتیب غالباً در تسهیم سود و زیان حقوق، پاداش و بهره نسبت به سرمایه شرکا در نظر گرفته می شود.
الف : مبلغ آورده شریک جدید بیش از سرمایه ثبت شده خواهد بود. از اینرو ما به التفاوت به نسبت موجب افزایش سرمایه شرکتهای قدیمی می گردد.
ب : مبلغ آورده شریک جدید کمتر از سرمایه ثبت شده وی خواهد بود. بنابراین ما با تفاوت به نسبت از حساب سرمایه شرکای قدیم کسب و به سرمایه شریک جدید اضافه میشود.
در هنگام ورود شریک جدید ممکن است داراییهای شرکت جدید ارزیابی شود که مابه التفاوت تجدید ارزیابی دارایی ها به نسبت به حساب سرمایه شرکت های قدیم منظور می شود. همچنین ممکن است در بدو ورود شریک جدید سرقفلی شرکت محاسبه گردد.در صورتی که سرقفلی به عنوان یک دارایی ثبت شود و مبلغ آن به نسبت، موجب افزایش حساب های سرمایه شرکت های قدیم خواهد شد.
حسابداری فوت یک شریک در صورتی که شرکتهای دیگر تصمیم به ادامه فعالیت داشته باشند دقیقا مشابه خروج یک شریک است. در حالتی که حسابها به روز و تجدید ارزیابی شود و مانده حساب سرمایه وی به وراث پرداخت شود.